Εμιλιάνο ΖαπάταΗγέτης της Μεξικανικής Επανάστασης, προστάτης των φτωχών αγροτών της πατρίδας του. Γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου του 1879 . Έμεινε ορφανός στα 16 του χρόνια και εργάστηκε ως εκπαιδευτής αλόγων. Δεν απέκτησε μόρφωση, είχε πηγαία όσο και έντονα ανεπτυγμένο το αίσθημα του δικαίου και βαθιά πολιτική συνείδηση και πολύ γρήγορα έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στον απλό λαό.
Την εποχή εκείνη, τη χώρα κυβερνούσε ο στρατηγός Πορφίριο Ντίας, η δικτατορία του οποίου σήμανε μια εποχή εγκατάλειψης των μεταρρυθμίσεων, ενώ το 85% της γης ανήκε στο 2% του πληθυσμού. Ο Ζαπάτα ανέπτυξε από νωρίς αντιπολιτευτική δράση και το 1909 εξελέγη πρόεδρος τοπικής ομάδας του χωριού του για τη διεκδίκηση της καλλιεργήσιμης γης, που είχε κατασχεθεί προς όφελος των μεγαλογαιοκτημόνων.
Το Νοέμβριο του 1910, η εξαθλίωση των αγροτών οδήγησε σε μία εξέγερση υπό τον Μαδέρο. Ο Ζαπάτα τάχθηκε στο πλευρό του, πήρε τα όπλα και με σύνθημα "
tierra y libertad -
γη κι ελευθερία" ηγήθηκε των επαναστατημένων αγροτών, καταλαμβάνοντας όλο και περισσότερα εδάφη.
Όταν αντιλήφθηκε ότι το αίτημα για μεταρρυθμίσεις είχε εγκαταλειφθεί από τον Μαδέρο, προχώρησε,με την βοήθεια του αναρχικού, θαυμαστή του Κροπότκιν δασκάλου-κι αργότερα στρατηγού του στρατού του- Σάντσεζ, στην κατάρτιση δικού του επαναστατικού αγροτικού προγράμματος γνωστό ως Σχέδιο Αγιάλα. Με αυτό απαιτούσε την κατάσχεση της γης απ' όλους τους ξένους και του 1/3 των εδαφών των φεουδαρχών, καθώς και την επιστροφή των εδαφών που είχαν κατασχεθεί από τους ντόπιους.Το Σχέδιο Αγιάλα, προέβλεπε δήμευση και μοίρασμα στους ακτήμονες του ενός τρίτου των γαιών των φεουδαρχών , δήμευση όλης της γης των ξένων και των αντιστεκόμενων στην επανάσταση (όσοι hacendados αρνούνταν να παραδώσουν προς αναδιανομή το ένα τρίτο των γαιών τους, θα την έχαναν όλη, επιστροφή στους μικροϊδιοκτήτες όλων των κατασχεμένων λόγω χρεών περιουσιών τους και παροχή συντάξεων στις χήρες και τα ορφανά όλων των πεσόντων στην επανάσταση.
Στο πλευρό του συγκεντρώνονταν όλο και περισσότεροι αγρότες, ενώ οι απόψεις του υποστηρίχτηκαν και από πολλούς διαννοούμενους. Ο Ζαπάτα ένωσε τις δυνάμεις του με αυτές του Πάντσο Βίλα στο βορρά και συνέχισε τον αγώνα του, ακόμα κι όταν έπεσε η δικτατορία του Ντίας. Μαζί κατέλαβαν τρεις φορές την πόλη του Μεξικού, αλλά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Το αγροτικό επαναστατικό κίνημα στον Νότο κατόρθωσε ωστόσο να εφαρμόσει σε μεγάλο τμήμα του το επαναστατικό πρόγραμμα ως «Κομμούνα της Μορέλος», έχοντας κοινωνικοποιήσει τα 24 εργοστάσια της ζάχαρης, έχοντας συγκροτήσει λαϊκές πολιτοφυλακές και έχοντας καθιερώσει κολεκτιβισμό στην καλλιέργεια της γης από τους χωρικούς. Σε όλη την εξεγερμένη επικράτεια χιλιάδες απλοί, αμόρφωτοι άνθρωποι όλων των ηλικιών και των δύο φύλων ύψωναν μία εντυπωσιακή αλληλεγγύη και όταν κάποτε έπεφταν στα χέρια των κυβερνητικών βάδιζαν ήρεμοι προς την κρεμάλα σιγοσφυρίζοντας τον γνωστό σκοπό «Λα Κουκαράτσα» («La Cucaracha»), που είχε γίνει ο ύμνος των ανταρτών
Στις 10 Απριλίου του 1919 ο Ζαπάτα έπεσε θύμα ενέδρας. Εκτελέστηκε εν ψυχρώ από τις κυβερνητικές δυνάμεις, κατά τη συνάντησή του με έναν στρατηγό που υποτίθεται ότι ήθελε να προσχωρήσει στην επανάσταση. Λίγο μετά την εξόντωση του ηγέτη του, ο «Απελευθερωτικός Στρατός» διαλύθηκε.
Για τους εχθρούς του, ο Εμιλιάνο Ζαπάτα υπήρξε ένας ακραίος μηδενιστής λήσταρχος.
Για τους αυτόχθονες λαούς, υπήρξε σωτήρας και ήρωας της επανάστασης. Έγινε θρύλος ενώ ζούσε ακόμη.Στο όνομά του (ως «Ζαπατίστικος Στρατός για την Εθνική Απελευθέρωση» - «
Ejercito Zapatista de Liberacion Nacional» ή
EZLN ή «
Ζαπατίστας») έχει συγκροτηθεί από το 1994 το επαναστατικό κίνημα των αυτοχθόνων Ινδιάνων στην περιοχή Τσιάπας (Chiapas) , στο Νότο του Μεξικό.
Mέχρι και σήμερα ο τάφος του αποτελεί σημείο προσκυνήματος για τους ιθαγενείς του Νότιου Μεξικού ενώ λατρεύεται από αρκετούς ως ενσάρκωση του υπερασπιστή του λαού, Θεού Βοτάν των αρχαίων Μάγιας (ως Votan Zapata).
Ο θεός Βοταν πιστεύεται ότι κατέβηκε από τα βουνά για να διδάξει τους ανθρώπους πώς να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους.
(a glyph for votan spirit)
Guardian y corazón del pueblo -
φύλακας και καρδιά του κόσμου -
Votan Zapata
Ο Βόταν συχνά περιγράφεται ως η «καρδιά» των αυτοχθονων κατοίκων της Τσιάπας. Η κουλτούρα, η συνέχεια του αρχαίου πολιτισμού και το
βαθύ συναίσθημα για τον
ήρωα εκφράζονται στη θρυλική εκδήλωση του πνεύματος του Ζαπάτα , του Βόταν-Ζαπάτα , που τιμούν και
τραγουδούν τα μέλη του ΕZLN:
"Guardian and heart of the people is Votan-Zapata
who is also the guardian and heart of the world.
He, the man, the star with the five points who represents humanity, he.
Today that we have spoken and listened, he is happy,
the heart of Votan-Zapata is happy.»
"Ο
φύλακας και η
καρδιά των ανθρώπων είναι o Bοταν- Ζαπάτα,
ο φύλακας και η καρδιά του
κόσμου.
Αυτός,
Ο άνθρωπος,
το
αστέρι με τα πέντε σημεία,
αντιπροσωπεύει την
ανθρωπότητα,
αυτός..
Σήμερα που
εμείς έχουμε μιλήσει και ο Λόγος μας έχει
εισακουστεί,
είναι ευτυχής,
η
καρδιά του Βόταν- Ζαπάτα είναι
χαρούμενη………
H διακήρυξη αρχών των ζαπατιστας στη γλωσσα nahuatl* απο τον Subcomantante Marcos.
Μουσική από το Μanu Cao.
*Ναχουάτλ γλώσσα:
nahuatl= η "διαυγής γλώσσα", - γλώσσα των αρχαίων Αζτέκων, που μιλιέται έως και σήμερα στο κεντρικό Μεξικό.
.jpg)
