"Μη μιλάς δυνατά γιατί αυτό εδώ είναι ζωή-"
Μη μιλάς δυνατά, γιατί αυτό εδώ είναι ζωή-
ζωή και η συνείδησή της,
γιατί η νύχτα προχωράει, είμαι κουρασμένος, δεν κοιμάμαι,
κι αν βγω στο παράθυρο,
βλέπω κάτω απ΄ τα βλέφαρα του ζώου, τα πολλά μέρη των
άστρων............
Κουράστηκα τη μέρα με την ελπίδα να κοιμηθώ τη νύχτα,
είναι νύχτα σχεδόν άλλη μέρα. Νυστάζω. Δεν κοιμάμαι.
Νιώθω όλη την ανθρωπότητα μέσα απ΄ την κούραση-
μια κούραση που κάνει σχεδόν σάρκα τα οστά μου.....
Είμαστε όλοι εκείνο.....*
Λικνιζόμαστε, μύγες, με τα φτερά πιασμένα,
στον κόσμο, ιστό αράχνης πάνω απ΄ την άβυσσο.*
21/10/1931
από το βιβλιο: Η "Θαλασσινή ωδή" και άλλα ποιήματα
Άλβαρο ντε Κάμπος
(ο μηχανικος ετερωνυμος του Πεσσοα, ό μονος ετερωνυμος που χρησιμοποιει γραφομηχανή-εμβλημα της αγαπης του για τις μηχανες,...Ο τελευταιος ετερωνυμος του Πεσσοα, ειναι ναυπηγος μηχανικος).
Κάθε φορά που διαβάζει κάποιος, είτε ποίηση είτε οποιοδήποτε άλλο κείμενο στην ουσία «συνομιλεί» με τον συγγραφέα του κειμένου και με ό,τι αυτός «περιγράφει». Ανάλογα με τα ενδιαφέροντα, τις γνώσεις, τη φιλοσοφία και γενικότερα την «κατεύθυνση» του μυαλού του αναγνώστη, καθώς και γενικότερα με τα προηγούμενα γνωστικά του κεκτημένα «μεταφράζει» και έτσι αναλύει και το κείμενο που μελετά. Αναγνωστική προσληπτικότητα λέγεται στην παιδαγωγική η διεργασία αυτή και ως προς την τέχνη , η ικανότητα αυτή ονομάζεται αισθητική προσληπτικότητα.
Κοινώς, για άλλη μια φορά Ό,ΤΙ είσαι, αυτό βλέπεις, αυτό αντιλαμβάνεσαι, αυτό νιωθεις. (Ή νομιζεις ότι νιώθεις- ένας παλιός φίλος έλεγε πως ο ανθρωπος εχει τα συναισθήματα που τον βολευει να εχει ανά κατασταση και φάση. Αδικο δεν είχε πάντως. Πάλι ξεφευγω?)
Και στα κείμενα, λοιπόν, η ιδια λειτουργία λαμβανει χώρα, αντιλαμβάνεσαι όποιο κομματι θελεις ή μπορείς, με τον τρόπο που μπορεις. Στην ουσία είναι σα να κανεις διαλογο με τον συγγραφεα, με τον ποιητή ή τον καλλιτεχνη του έργου που "μελετας".
Προβάλλεις τον εσωτερικό σου εαυτό, πάνω στη γραφή του Άλλου, ανάλογα με το ποιες προσλαμβάνουσες παίρνεις από αυτόν.
Απολαμβάνοντας, ταυτόχρονα, την γραφή κάποιου Άλλου.
Διαβάζοντας το ποίημα σταθηκα σε δυο σημεία:
Είμαστε όλοι Εκείνο.
Μου ηρθε στο μυαλό η κλασική φράση της της advaita Vedanta Ειμαι Εκείνο που περικλείει συμπυκνωμένες πολλές έννοιες της ινδουιστικής άποψης για τον κόσμο, τη συνειδητότητα και την ψυχή.
*(Στην ινδουιστική θρησκεία αναφέρεται ο όρος "Άτμαν".
Το εσωτερικό, δηλαδή, κομμάτι μας που ειναι συνειδητό και "έχει" επίγνωση.
Η συνειδητότητα. Είναι η βαθύτερή μας, Αληθινή φύση. Ψυχή θα λέγαμε εμεις οι δυτικοί, με τη διαφορά όμως ότι ψυχή (άτμαν) και θεός (μπράχμαν) είναι ένα και το αυτο και ας χρησιμοποιούν διαφορετικούς όρους. Για τους ινδουιστές, η ψυχή (σας και η δική μου και του καθενός) ειναι ίδια με την βαθύτερη, απεριοριστη, αυθύπαρκτη πραγματικότητα του Όλου σύμπαντος, το οποίο αποκαλουν μπράχμαν, το ας πούμε αντίστοιχο σε μας της εννοιας του θεού. Μόνο που ο "θεός" για αυτούς ειναι απρόσωπος, πηγή των πάντων. Αποτελεί την ουσία του σύμπαντος.
Θεός λοιπόν και Ψυχή είναι Ένα και το Αυτό.
Ψυχή και Θεός είναι Ένα και το Αυτό.
(Μπράχμαν=Άτμαν )
Θεός = Ψυχή
Ψυχή= Θεός
(Άτμαν= Μπράχμαν)
Με λίγα απλά λόγια. ο εσωτερικός Εαυτός μας , το Αληθινό Είμαι ισούται με τον Θεό.
Είμαι Αυτό.)
στον κόσμο, ιστό αράχνης πάνω απ΄ την άβυσσο.*
(διαβάζοντας αυτόν τον στίχο μου ηρθε ως εικόνα, η πολύ όμορφη μεταφορά της ινδουιστικής κοσμολογίας : το δίχτυ του θεού Ιντρα:
Είναι μια μεταφορική εικόνα που περιγράφει την πραγματικότητα ως ένα απεριόριστο δίχτυ , στο οποίο κρέμεται μια άπειρη ποσότητα από διαφανείς χάντρες-θεότητες. 'Ενα κολιέ από διαφανή πετράδια που συμβολίζουν φωτεινές, ουράνιες θεότητες, φανταστείτε. Ιδιαίτερα λαμπερά, στραφταλίζουν στο φως της ημέρας. Όπως λαμπυρίζουν τα διαμάντια.
Η επιφάνεια κάθε πετραδιού αντανακλα ολοκληρωτικά το κάθε ένα από τα υπόλοιπα καθώς και ολόκληρο το κολιέ-δίχτυ.
Κάθε πετράδι, αντικαθρεφτίζει το άλλο, που αντικαθρεφτίζει το άλλο,που αντικαθρεφτίζει το άλλο.........στο άπειρο.
Όλο αυτο, είναι ένας συμβολικός τρόπος να δείξουν τη διασύνδεση μεταξύ των πάντων καθώς και ότι ο συνδετικός ιστός της σύνδεσης αυτής είναι το Σύμπιαν.)
Τα συμπεράσματα δικά σας!
Απολαυστε το ποίημα κι αφηστε το να σας μιλησει βαθιά στην ψυχή σας όπως αρμόζει γενικοτερα στην ποίηση πόσο μάλλον στην ποίηση του Πεσσόα, που κι αυτόν τωρα τελευταια ανακαλυψα -κι ευχαριστω πολυ ξερεις εσυ ποιος...-.
Χρόνια πολλά είπα?
.jpg)
